Šta trebate znati pri odabiru zaštitne maske
Zaštitne maske su ključne za očuvanje zdravlja disajnih organa radnika kojima je normalno disanje bez zaštite onemogućeno usled rada u kontaminiranom okruženju. U nastavku ćemo pokušati da vam objasnimo osnove koje će vam pomoći oko odabira odgovarajuće zaštitne maske jer izbor pogrešne će vam dati samo lažni osjećaj sigurnosti i malu zaštitu u stvarnom životu.
Zaštitne maske se mogu podeliti na maske koje filtriraju vazduh i maske sa zasebnim dovodom vazduha. Zaštitne maske koje filtriraju vazduh mogu biti: polumaske, pune maske i jednokratne maske. Polumaske štite donji deo lica, nos i usta. Puna maska štiti i pokriva celo lice i pored usta i nosa štiti i oči.
IZBOR ADEKVATNOG FILTERA
Za polumaske i pune maske potrebni su odgovarajući filteri koji će vas zaštititi od različitih vrsta kontaminacija. Mogu biti filteri sa bajonet postavljanjem ili sa DIN navojem. Filteri sa DIN navojem su univerzalni i mogu se koristiti maske i filteri od različitih proizvođača zajedno, dok kod bajonet filtera maske i filteri moraju biti od istog proizvođača. Postoje tri glavne vrste:
Filteri za čestice nose oznaku P – Koristite ovu vrstu zaštite kada radite sa velikim količinama prašine, prljavštinom i netoksičnom parom, kao što je brušenje drveta ili postavljanje izolacije od fiberglasa.
Filteri za gas, paru i maglu nose oznake A B E K – Koristite ovu vrstu zaštite za rad u okruženjima koja imaju visok nivo gasova i pare u vazduhu, na primer na gradilištima tokom procesa nanošenja farbe.
Kombinovani filteri kao što je ABEK2P3 – Ovi filteri su dvostruke namene i filtriraju vazduh i od čestica i od isparenja. Na primer, trebalo bi da koristite kombinovani filter na gradilištima za rušenje jer mogu biti prisutni i prašina i isparenja.
Filteri su označeni pomoću industrijskog sistema za kodiranje u boji koja ukazuje na to koje gasove ili pare mogu da filtriraju. Koristite donju tabelu kako biste došli do odgovarajućeg filtera.
| OZNAKA | NAMENA FILTERA | BOJA | TIP ZAGAĐENJA |
|---|---|---|---|
| A | Organska jedinjenja | Smeđa | Gas, para, magla |
| B | Neorganska jedinjenja | Siva | Gas, para, magla |
| E | Kiseli gasovi i pare | Žuta | Gas, para, magla |
| K | Amonijak, jedinjenja amonijaka | Zelena | Gas, para, magla |
| P | Čestice prašine | Bela | Čestice prašine |
| KLASA | ČESTICE | GAS/PARA/MAGLA |
|---|---|---|
| EFIKASNOST | KAPACITET | |
| 1 | Niska | Nizak |
| 2 | Srednja | Srednji |
| 3 | Visoka | Visok |
Jednokratne zaštitne maske za pročišćavanje vazduha od čestica dizajnirane su za uklanjanje čestica poput magle ili prašine iz vazduha. To su obično lagane zaštitne maske za lice. Iako neke imaju sloj ugljenika za uklanjanje neprijatnih mirisa, jednokratne zaštitne maske za čestice ne štite korisnika od isparenja ili gasova. Respiratori za čestice klasifikuju se slovima i brojem. Po evropskom standardu to je oznaka FFP1, FFP2 i FFP3. Broj na kraju oznake predstavlja stepen zaštite i najveći broj filtrira najsitnije čestice. Ove maske mogu imati izduvni ventil koji doprinosi lakšem disanju korisnika i stvaranju manje količine vlage unutar maske. Jednokratne zaštitne maske ne biste trebali ponovo koristiti. Takođe biste trebali zameniti respirator za čestice svaki put kada je oštećen ili vam bude teško da dišete. Ova vrsta maski je trenutno aktuelna u celom svetu usled pandemije Korona virusa (COVID-19). Preporuka stručnjaka je da se koriste jednokratne maske FFP2 ili FFP3 stepena zaštite. Ako se ipak odlučite za polumasku ili punu masku kao zaštitu od virusa koristite filtere koji u svom nazivu pored ostalih oznaka sadrže P2 ili P3 oznaku.
U specifičnim situacijama kada nije moguća filtracija atmosferskog vazduha koriste se maske sa zasebnim dovodom vazduha. To mogu biti:
a) nezavisni izolacioni aparati za disanje sa komprimovanim vazduhom
b) izolacioni aparati sa plućnim automatom i dovodom komprimovanog vazduha pomoću creva
IZABERITE ODGOVARAJUĆU VELIČINU ZAŠTITNE MASKE
Zaštitne maske moraju biti prave veličine kako bi pravilno nalegle na lice. Nekoliko stvari mogu ugroziti zaptivanje respiratornog sistema, uključujući zaštitne naočare, brada i dlake na licu, pirsing na licu, zubarska oprema i dr. Kako da znate da li je maska odgovarajuće veličine i da lepo naleže na lice? Ako imate odgovarajuće nove filtere i još uvek osećate miris ili isparenja koja pokušavate da blokirate, očigledno nemate odgovarajuću veličinu maske ili ona ne naleže pravilno na lice.
VEK TRAJANJA MASKI I FILTERA
Jedno od najčešćih pitanja koje dobijamo je koliko dugo maske ili filteri štite od zagađenja i kada ih trebamo zameniti. Sve jednokratne maske su predviđene za jedan smenski rad od 8 sati korišćenja u kontinuitetu a više puta ih možete koristiti kraće a da ukupno vreme korišćena ne bude duže od 8 sati. Dobro pravilo za zamenu maske za jednokratnu upotrebu je da ih promenite kada su zaprljane, oštećene ili ako vam disanje postane teško. Polumaske i pune maske sa izmenjivim ili integrisanim filterima se koriste dosta duže a vek trajanja zavisi od količine kontaminacije i dužine nošenja maski. Što je okruženje zagađenije logično da će se na filterima brže nataložiti nečistoće i otežati protok vazduha. Takođe i za njih važi pravilo da ako osećate mirise iz okruženja ili vam disanje postane otežano vreme je da zamenite filtere.
ČIŠĆENJE ZAŠTITNE MASKE
Da biste očistili respirator, prvo operite ruke. Ne želite da uklonite prljavštinu i zamenite je bojom ili hemikalijama sa kojima ste radili. Sledeće, rastavite respirator. Ako niste sigurni kako to da uradite, pogledajte pisana uputstva koja ste dobili uz masku. FILTERE NEMOJTE PRATI. Zatim, ručno operite masku u toploj vodi. Koristite sapun za dezinfekciju. Nakon što ste očistili respirator i sve njegove delove, ostavite ih da se osuše na vazduhu pre ponovne montaže.
Ako imate dodatnih nedoumica oko odabira maske ili filtera slobodno nas kontaktirajte i mi ćemo vam pomoći u tome. Veliku ponudu zaštitnih maski možete pogledati u našoj online prodavnici.
